ZAĆMA – objawy, przyczyny, leczenie
Zaćma (łac. cataracta) jest to zmętnienie soczewki wewnątrzgałkowej. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) u 33% osób z zaburzeniami widzenia przyczyną tych zaburzeń jest zaćma. Szacuje się, że cierpi na nią około 27 milionów ludzi na całym świecie, a w Polsce jest to około 800 tysięcy osób. Dodatkowo WHO podaje, że zaćma jest obecnie główną przyczyną ślepoty.
Wyróżniamy kilka rodzajów zaćmy (w zależności od przyczyny i czasu pojawienia się)
-
- Zaćma wrodzona– kiedy dziecko rodzi się ze zmętniałą soczewką. SPowodowane jest to najczęściej chorobami przebytymi przez matkę w czasie ciąży.
-
- Zaćma starcza– najczęściej spotykana, związana z wiekiem pacjenta i zmianami jakie zachodzą w organizmie. Soczewka oka rośnie przez całe życie człowieka i z wiekiem traci ona elastyczność i przejrzystość. Zmętnienie soczewki prowadzi do nieostrego, zamglonego widzenia. Zaćma może wystąpić w jednym lub obydwu oczach, niezależnie od siebie, nie przenosząc się z jednego oka do drugiego. Choroba ta dotyka zazwyczaj osoby po 50-tym roku życia, jednak nie jest to regułą i zaćmę można już zaobserwować również u osób młodszych.
- Zaćma wikłająca– powstająca w następstwie chorób oczu (np. jaskra, odwarstwienie siatkówki, zapalenie błony naczyniowej), chorób przewlekłych (np. cukrzyca), stanów zapalnych oka, czy też przyjmowanych leków (zaćma polekowa). Jej przyczyną może być również nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV, palenie tytoniu czy też kontakt oczu z substancjami chemicznymi.
OBJAWY
W przypadku zaćmy związanej z wiekiem najczęściej obsewowane objawy to:
- zamglone widzenie (jak przez brudną szybę),
- wrażenie rozszczepienia świateł wokół źródła światła,
- jednooczne podwójne widzenie,
- krótkowzroczność, która pojawiła się w późnym wieku,
- obniżona wrażliwość na kontrast,
- oślepienie przy nadmiernym oświetleniu,
- zmniejszona zdolność do rozróżniania kolorów.
W przypadku zaobserwowania u siebie wymienionych objawów, należy zgłosić się do swojego okulisty w celu diagnozy.
Obecnie, jedyną skuteczną metodą leczenia zaćmy jest leczenie operacyjne, które polega na usunięciu zmętniałej soczewki i zastąpieniu jej soczewką sztuczną. Dzięki postępowi technologii i rozwojowi procedur operacyjnych, czas zabiegu i rekonwalescencji pacjenta uległ skróceniu. Obecnie, operacja usunięcia zaćmy przeprowadzana jest w warunkach ambulatoryjnych i zabieg trwa około 20 minut. Pacjent może zaraz po jego zakończeniu opuścić placówkę. Podczas zabiegu wykonywane są mikrocięcia o szerokości około 2 mm, dzięki czemu proces gojenia przebiega szybko. Zabieg usunięcia zaćmy jest przeprowadzony w znieczuleniu miejscowym (krople) dzięki czemu jest zabiegiem bezbolesnym i nie naraża pacjenta na dodatkowe ryzyko związane z podawanymi przy znieczuleniu ogólnym lekami.
Sierra Leone, Lunsar. September 20, 2011. Photography by Mustafa Öztürk (Photo credit: İHH İnsani Yardım Vakfı/TURKEY)
W Polsce każdego roku wykonuje się około 150 tysięcy zabiegów usunięcia zaćmy.
